Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις όπου αγώνες στήνονται και τις περισσότερες φορές είναι εύκολο να τους αναγνωρίσεις. Άλλες φορές βέβαια αυτό συμβαίνει νωρίς, άλλοτε στη διάρκεια μίας αναμέτρησης και πολλές φορές τα μαθαίνουμε εκ των υστέρων. Πριν λίγες ημέρες άλλωστε η Ισπανία ταλανίστηκε από το σκάνδαλο στημένων αγώνων, για το οποίο η έρευνα κατέδειξε δεκάδες ύποπτους σε αγώνες της Segunda B (τρίτη κατηγορία) και Tercera (τέταρτη κατηγορία).
Όταν μία ομάδα δέχεται ποντάρισμα, οι αποδόσεις της υποχωρούν. Αυτό είναι απολύτως λογικό, έχω εξηγήσει ήδη σε παλιότερα άρθρα άλλωστε ότι οι εταιρείες στοιχημάτων προσπαθούν απλά να εξισορροπήσουν την έκθεσή τους στα πονταρίσματα των παικτών. Όταν όμως ξαφνικά η απόδοση υποχωρεί δραστικά, πρέπει να σημάνει καμπανάκι! Κι αν πρόκειται για ένα ματς Λίβερπουλ-Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πιθανώς πρόκειται επειδή κάποια συνταρακτική είδηση έχει κυκλοφορήσει, όταν όμως μιλάμε για το Τσερνομόρετς-Λοκομοτίβ Σόφιας ίσως «παίζει» κάτι διαφορετικό…
Σημαντικό είναι να παρακολουθεί κανείς τις αποδόσεις λίγα λεπτά πριν την έναρξη των αγώνων. Ειδικά στο ποδόσφαιρο, τα μεγάλα «πακέτα» πέφτουν συνήθως στο «παρά ένα» διότι οι εταιρείες πιάνονται απροετοίμαστες και οι αποδόσεις επηρεάζονται δυσκολότερα. Ταυτόχρονα, τα όρια πονταρίσματος στη live κονσόλα είναι συνήθως μεγαλύτερα απ’ ό,τι pregame.
Όμως προσοχή... Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι μία πτώση απόδοσης συνεπάγεται στημένο ματς. Ένα μεγάλο ποσό από μόνο του είναι ικανό να αλλάξει τις ισορροπίες, δεν σημαίνει όμως ότι αυτός που ποντάρει γνωρίζει και κάτι περισσότερο από εμάς. Στις περισσότερες περιπτώσεις άλλωστε η απόδοση σε ένα ύποπτο ματς σπάνια έχει κάποια αξία πριν την έναρξη του αγώνα..
Στη live κονσόλα
Ένας άλλος τρόπος να εντοπίσει κανείς ύποπτα ματς (το «στημένα» είναι αδόκιμο μέχρι αποδείξεως του εναντίου, ειδικά από τη στιγμή που έχει επιβεβαιωθεί εμπράκτως ότι πολλές φορές υπάρχουν ματς που αποτελούν «τυράκι» για τους παίκτες του στοιχήματος) είναι στην live κονσόλα. Απότομες αλλαγές αποδόσεων, ειδικά σε ματς όπου οι αποδόσεις έρχονται αυτοματοποιημένες κι όχι από κάποιον trader, αποτελούν ένδειξη ότι κάτι παράξενο υπάρχει σε έναν αγώνα.
Το 2014 ο αγώνας Γιόνσεπινγκ-Σιριάνσκα έγινε «flagged» από τις Αρχές εξαιτίας των παράξενων πονταρισμάτων. Το line των γκολ εκτοξεύθηκε στο over 3.5 πριν την έναρξη του αγώνα, ενώ στο 15 με το ματς ακόμα στο 0-0 η απόδοση του ο3.5 ήταν στο 1,50! Όταν έγινε το 2-0 στο 51’, η απόδοση για το under 4,5 δέχτηκε μεγάλες πιέσεις και το τελικό 4-0 ήρθε φυσιολογικά. Win-win για εκείνους που… ήξεραν τι να ποντάρουν. Δείτε το βίντεο και θαυμάστε την αμυντική λειτουργία της Σιριάνσκα, ειδικά στο τρίτο και στο τέταρτο γκολ.
Τέλος, η παρακολούθηση του συνολικού ποσού των χρημάτων που παίζονται σε ένα παιχνίδι είναι σημαντική. Αν ένας άσσος στο Τσάμπιονς Λιγκ υποχωρεί και το ποσό που έχει πονταριστεί στο ματς είναι π.χ. δύο εκατ. ευρώ, δεν σημαίνει κάτι. Όταν όμως σε ένα ματς του αυστριακού πρωταθλήματος ο άσσος υποχωρεί δραστικά και έχουν παιχτεί 500.000 ευρώ, ενώ στα παλιότερα ματς των ίδιων ομάδων ή σε όλα τα άλλα παιχνίδια της αγωνιστικής έχουν πονταριστεί 20.000 ευρώ συνολικά, τότε ίσως σημαίνει κάτι!
Η σημασία του βίντεο
Από εκεί κι έπειτα υπάρχουν περιπτώσεις όπου πρέπει να έχει κανείς τα μάτια του ανοιχτά για να εντοπίσει κάτι «παράξενο» και φυσικά πρέπει να έχει εικόνα του αγώνα. Όπως για παράδειγμα, έναν διαιτητή με ύποπτη συμπεριφορά. Η υπόθεση Χόιτσερ πριν χρόνια, αλλά και η ιστορία με τα ματς-φαντάσματα στην Τουρκία και αλλού έχουν δείξει ότι ένα παιχνίδι μπορεί να στηθεί ακόμα κι από τον διαιτητή. Οι ρέφερι κάνουν λάθη, μάλιστα κάνουν λάθη συχνά ακόμα και τώρα που μπορεί να έχουν έως πέντε βοηθούς και το VAR στη διάθεσή τους. Δεν είναι φυσικά όλοι «ύποπτοι», αλλά κάποιοι δεν στεναχωριούνται ιδιαίτερα για τα λάθη τους.
Σε άλλες περιπτώσεις, οι πολύ παρατηρητικοί παίκτες του στοιχήματος σε ένα ζωντανό ματς μπορεί να εντοπίσουν μεμονωμένες συμπεριφορές όπως αυτή του #6 στο ματς Τσέλμσφορντ – Χέις & Γίντινγκ από το 2012:
Προς υπεράσπισή του πρέπει να πούμε ότι ο κανονισμός είναι σαφής: δεν επιτρέπεται να ακουμπήσει ο ίδιος παίκτης τη μπάλα δύο συνεχόμενες φορές, άρα ίσως κόλλησε το μυαλό του. Όμως ένα έμμεσο φάουλ σε βάρος του ή ακόμα κι ένα άμεσο (ώστε να σταματήσει τον αντίπαλο) θα ήταν χιλιάδες φορές προτιμότερο από αυτό που παρακολουθούμε στο βίντεο.
Τα άλλα σπορ
Και για να μην τα βάζουμε μόνο με το ποδόσφαιρο, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου στα άλλα αθλήματα τα ύποπτα παιχνίδια εμφανίζονται σωρηδόν. Και δεν συμβαίνει μόνο τώρα, αλλά ξεκίνησε πριν από πολλές δεκαετίες. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των παικτών του Μπόστον Κόλετζ τη σεζόν 1978-79, όταν χρηματίζονταν από παίκτες του στοιχήματος και ανθρώπους του υποκόσμου για να κερδίζουν τα παιχνίδια τους με λιγότερους πόντους από το χάντικαπ που έδιναν οι εταιρείες στοιχημάτων. Δεν είναι ανάγκη δηλαδή να χάσει κανείς το παιχνίδι για να συμμετέχει σε ένα έγκλημα, μπορεί να κερδίσει και να είναι το ίδιο πράγμα.
Η ιστορία αποκαλύφθηκε το 1980 όταν ο Χένρι Χιλ (η ζωή του παρουσιάστηκε στην ταινία Goodfellas του Μάρτιν Σκορτσέζε, με μεγάλα ονόματα του Χόλιγουντ) κατηγορήθηκε για διακίνηση ναρκωτικών. Εκείνος προτίμησε να καταδώσει τους δικούς του και μεταξύ άλλων αποκάλυψε το σκάνδαλο του Μπόστον Κόλετζ. Αν μετά από όλα αυτά βάλουμε στο κάδρο παιχνίδια ατομικών αθλημάτων όπως το τένις, όπου τα πράγματα είναι ακόμα ευκολότερα αφού αρκεί ένας μόνο παίκτης για να γίνει η δουλειά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι πλέον πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι για όλα.
Προσωπική εμπειρία
Πριν αρκετά χρόνια, στην πτήση για τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ στο Λονδίνο (2011) γνώρισα μία τενίστρια. Όχι ιδιαίτερα γνωστή, σίγουρα όχι πρωτοκλασάτη, η οποία μού αποκάλυψε ότι σε ένα τουρνουά στο εξωτερικό αναγκάστηκε να στήσει ματς για να βγάλει τα έξοδα της επιστροφής.
Το περιστατικό είχε συμβεί στα μέσα της δεκαετίας των ‘00ς και φυσικά πριν την κρίση, όμως ακόμα και τότε η ελληνική ομοσπονδία δεν κάλυπτε πάγια έξοδα των αθλητών. Η κοπέλα βρέθηκε σε τουρνουά που της είχε κοστίσει Χ χρήματα από την τσέπη της κι έπαιζε με την κορυφαία παίκτρια του ταμπλό, που ήταν το φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου (και του επάθλου). Προκειμένου λοιπόν να αποκλειστεί και να γυρίσει σπίτι με Χ χρήματα λιγότερα, σκέφτηκε ότι μπορούσε να αποκλειστεί και να επιστρέψει σπίτι με μηδέν έξοδα και την εμπειρία ενός ξένου τουρνουά στις αποσκευές της.
Προσωπικά δεν το βρήκα κατακριτέο δεδομένων των συνθηκών (παντελής έλλειψη στήριξης από τις ομοσπονδίες, κάτι το οποίο ήδη γνώριζα από πρώτο χέρι τη στιγμή που η κοπέλα μου αποκάλυπτε το συμβάν), αλλά είμαι σίγουρος ότι αν είχα ποντάρει στον αγώνα της ίσως να μην μου άρεσε καθόλου η ιδέα της. Δυστυχώς τα πράγματα είναι έτσι, δεν υπάρχει λόγος να κρύβουμε την αλήθεια. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι ένας εξαιρετικός άνθρωπος (σας διαβεβαιώ γι’ αυτό), με σπουδές στο εξωτερικό και ικανότητες στο τένις, αναγκάστηκε να έχει μειωμένη απόδοση για να συνεχίσει να κάνει το χόμπι του. Κατακριτέο, αλλά είναι η σκληρή πραγματικότητα.
Αυτά τα περιστατικά είναι πλέον καθημερινότητα για εταιρείες όπως η Sportsradar, που ανέφερε το 2013 ότι για κάθε 30000 ματς που καλείται να τσεκάρει, τα 250 με 300 χαρακτηρίζονται «στημένα»! Τρομερός αριθμός αν σκεφτεί κανείς ότι πλέον μαζί με το ντόπινγκ, τα προσυμφωνημένα αποτελέσματα θεωρούνται η μάστιγα του μοντέρνου αθλητισμού. Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτό περιγράφεται στο βίντεο που βρίσκεται λίγο παρακάτω.
Παρά τους κανονισμούς και τις προσπάθειες των Αρχών να περιορίσουν το φαινόμενο, το οργανωμένο έγκλημα πάντοτε καταφέρνει να αποκτά προβάδισμα σε αγορές που μπορούν να χειραγωγηθούν. Παρ’ όλα αυτά, με κοινή λογική και ανοικτά μάτια μπορούμε να εντοπίσουμε τα ύποπτα παιχνίδια και είτε να κερδίσουμε κάτι από αυτά ή, στην χειρότερη περίπτωση, να μην μπλέξουμε καθόλου.
Γιάννης Κυριαζής
